رنگ روغنی چیست؟ انواع، مزایا و معایب رنگ روغنی
رنگ روغنی یکی از پرمصرف ترین و بهترین انتخاب برای رنگ‌آمیزی میباشد. رنگهای روغنی حاوی روغن‌های طبیعی مانند روغن بذر کتان یا آلکید مصنوعی هستند. همه‌ی آنها از رنگدانه و رزین در یک رقیق کننده حلال (تینر و یا 402) تشکیل شده اند. هنگامی که تینر تبخیر می شود، رزین رنگ یک پوشش سخت تشکیل می دهد. نقاشان، برای رنگ آمیزی هر سطحی که می‌خواهند رنگ آن برای مدت طولانی دوام بیاورد از پوشرنگ روغنی استفاده می‌کنند.
معرفی رنگ روغنی
رنگ های روغنی بسیار بادوام و مقاوم هستند و می‌توانند در برابر تماس‌های معمولی که بر روی سطح رنگ ایجاد میکنید مقاومت کنند و برای رنگ آمیزی دیوارها، درب و پنجره یک انتخاب ایده‌آل هستند. و از آنجایی که رزین رنگ روغنی یک پوشش سخت ایجاد می کند که قابل تنفس نیست، این گزینه در طول زمان در برابر لکه ها و زنگ زدگی مقاومت میکند.
به خاطر داشته باشید که رنگهای روغنی بوی قوی‌تری نسبت به رنگهای پایه آب دارند و زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارند. پاک کردن آنها از سطح نیز سخت تر است.
این رنگها به علت اثرات زیست محیطی زیان‌آور و زمان خشک شدن طولانی و بوی نامطبوع، استفاده از آنها رو به کاهش است؛ زیرا حلال این رنگها تینرهای روغنی هستند که برای محیط زیست مناسب نیست.
اگر کیفیت و ماندگاری رنگ برای شما مهم است، پیشنهاد فروشگاه اینترنتی کاردک و نقاشان حرفه‌ای در وهله‌ی اول رنگ روغنی میباشد؛ ولی درصورتی که میخواهید رنگ‌آمیزی زودتر اجرا شود و راحت تر باشد از رنگ های پایه‌آب (اکریلیک یا پلاستیک) استفاده نمایید.
تمامی رنگهای روغنی قابل شستشو هستند و هیچ مشکلی برای شتسشوی آن ندارید. به راحتی میتوانید شیلنگ آب را بر روی دیواری که با رنگ روغنی رنگ آمیزی شده بگیرید و دیوار را تمیز کنید!!
انواع رنگهای روغنی
رنگ های روغنی در سه نوع مات، نیمه‌براق و براق در بازار ایران موجود میباشد. از این نوع رنگ ها برای استفاده در باکثر سطوح مانند اتاق ها می توانید استفاده کنید؛ زیرا در صورت نیاز به نظافت و شستشو به سادگی می توانید تمیز کاری کنید و شما را از صرف هزینه های اضافی برای رنگ کاری مجدد بی نیاز کند.
رنگ روغنی مات
معمولا از رنگ روغنی مات برای رنگ‌آمیزی سطوحی استفاده میشود که نمی‌خواهیم جزئیات (نواقص) آن سطح به خوبی دیده شود. یا تمایل به ایجاد جلوه ای خاص و منحصر به فرد به سطح مورد نظرتون دارید استفاده میشود. رنگ روغنی مات نسبت به رنگ براق و نیمه‌براق زبر تر است و بدیهی است از نظر تماس‌های معمولی و تمیز کردن‌های مداوم سطح، این رنگ مقاومت کمتری دارد.
اما این نکته باعث نمیشه این نوع رنگ را از نظر زیبایی با انواع دیگر خودش مقایسه کنیم! رنگهای روغنی مات واقعا زیبا هستند!!
همانطور که اشاره شد میتوانید از این نوع رنگ برای سطوحی استفاده کنید که دارای موج هستند، و نمی‌خواهید این موج‌ها در سقف و یا دیوار خود نمایان شود.
ویژگی‌های رنگ روغنی مات
- رنگ روغنی مات ماندگاری کمتری دارد.
- این رنگ ظاهری زیبا و دلنشین دارد و محیط را زیبا میکند.
- این رنگ زود کثیفی را به خود میگیرد.
- پاک کردن آن سخت است و ممکن است به رنگ آسیبی وارد شود.
- پوشش دهی خوب و تنوع رنگ بالایی دارد.
- نور را کم منعکس میکند.
- نسبت به رنگ روغنی براق و رنگ روغنی نیمه‌براق کمتر قابل شست و شو است.
- وزن آن سنگین تر است اما قیمت پایین تری دارد.
رنگ روغنی مات بیشتر برای سقف و دیواری که مشکل گچ کاری دارد، به کار برده میشود. کاربرد دیگر این محصول در استودیوهای فیلم برداری و آتلیه‌های عکاسی و هنری میباشد.
رنگ روغنی براق
رنگ روغنی براق برخلاف رنگ مات از براقیت بیشتری برخوردار است و این نوع رنگ از نیمه‌براق نیز براق تر است. نقاشان رنگ روغنی براق را با نام رنگ آلکیدی براق نیز میشناسند. رزین آلکیدی که در این رنگ مخلوط میشود از ترکیب اسید و الکل بدست می‌آید. اسید موجود در رنگ موجب پوشش منعطف آن میشود.
از رنگ روغنی براق که از شفافیت و براقیت بالاتری برخوردار است برای رنگ آمیزی فلزاتی نظیر نرده، فرفورژه، درب و پنجره و غیره استفاده میشود. همچنین برای رنگ درب و پنجره چوبی نیز کاربرد دارد.
رنگ روغنی براق برخلاف رنگ روغنی مات، جزئیات (نواقص) را نمایش میدهد. قبل از استفاده از رنگ روغنی براق باید سطح کار خود را حتما! صاف کنید چون این رنگ موج موجود در دیوار را نمایان میکند. این محصول ماندگاری بالایی دارد و به راحتی تمیز میشود.
از رنگ روغنی براق در محیط‌هایی مانند حمام و آشپزخانه استفاده میشود و برای رنگ آمیزی در و پنجره فلز و چوب به کار برده میشود. برای دیوارها پیشنهاد نمیشود؛ چون زود دل را میزند و به خوبی نور را به سمت چشمانتان منعکس میکند و باعث زده شدن شما از این رنگ میشود.
ویژگی‌های رنگ روغنی براق
- ماندگاری بالایی دارد
- کثیفی در آن کمتر میشیند
- براقیت خیره کننده‌ای دارد
- نور را منعکس میکند
- تمییز کردن آن از کثیفی راحتر است
- پوشش دهی خوب و تنوع رنگی بالایی دارد
- قابل شسشو میباشد
- قیمت آن نسبت به رنگ های روغنی مات و نیمه‌براق گران تر است
- وزن آن نسبتا کمتر از سایر رنگهای روغنی است
رنگ روغنی نیمه‌براق (نیمه‌مات)
اگر به شما گفتند رنگ روغنی نیمه‌مات برای رنگ‌آمیزی تهیه کنید، بدانید و آگاه باشید که رنگ روغنی نیمه‌براق همان رنگ روغنی نیمه‌مات میباشد. این یک تضادی است بین نقاشان! (در اصول بخواهیم تشریح دهیم درصد براقیت در نیمه‌براق بیشتر از 50 درصد است و در حالت نیمه‌مات کمتر از 50 درصد میباشد.)
اگر تا الآن مشخصات رنگ براق و مات را مطالعه کرده باشید متوجه شده اید که این 2 رنگ اختلافات و امتیاز هایی نسبت به همدیگر دارند؛ رنگ روغنی نیمه‌براق این اختلافات را بر طرف کرده است.
به همین دلیل این نوع رنگ یکی از بهترین انتخاب ها در رنگ‌آمیزی خانه میباشد. چون مثل رنگ براق موج را نمایش نمیدهد، و برخلاف رنگ مات قابلیت شستشویی خوبی دارد.
رنگ روغنی نیمه‌براق بهترین انتخاب برای رنگ‌آمیزی دیوارها و پنجره های خانه شما میباشد. این رنگ ترکیبی از رنگ براق و مات میباشد.
شما نیز میتوانید با تهیه رنگهای براق و مات و سپس با ترکیب نمودن هر جزء از این رنگها، رنگ روغنی نیمه‌براق دلخواه خود را درست کنید که به براق نزدیکتر باشد و یا به مات که نیمه‌مات شود.
رنگ نیمه‌براق هم موج دیوار را نشان نمیدهد و هم به اندازه کافی براق است که دیواری که رنگ شده خوب جلوه نماید. اگر دوست ندارید دیوارتان نور را منعکس کند و میخواهید از سادگی دیوار لذت ببرید، بهتر است نوع مات را انتخاب کنید.
ویژگی رنگ براق، مات و نیمه‌براق نسبت به یکدیگر در چیست؟
- رنگهای براق برای رنگ آمیزی دیوار و سقف مناسب نیستند و دلیل اجتناب از این کار براق بودن و انعکاس نور در آنها است. نوع براق به عنوان یک عایق مناسب در برابر زنگ زدگی و خوردگی فلزات است و از این رو برای رنگ آمیزی درب، پنجره و چهارچوب ها بسیار مناسب هستند. همچنین از این نوع میتوان به عنوان رنگ نما ساختمان نیز استفاده کرد.
- انواع رنگ نیمه‌براق یا نیمه‌مات از ترکیب رنگ روغنی براق و میزان یک سوم از نوع روغنی مات به دست می آیند و بیشترین مورد استفاده را برای نقاشی ساختمان به خصوص دیوارها دارند.
- رنگ مات نسبت به مدل های قبلی زود تر خشک می شود و برای رنگ کردن سقف آشپزخانه بسیار مناسب است و نکته ای که هنگام استفاده از آن باید رعایت شود این است که رنگ روغنی مات به سرعت ته نشین می شود و باید هر مدت زمان مشخصی که می گذرد آن را با چوب به هم بزنید.
حلال رنگ روغنی
حلال رنگهای روغنی تینر روغنی میباشد. اصولا زمانی که اسمی از آلکید به گوش میرسد حلال تینری و یا روغنی نیز در میان است.
جهت رقیق کردن رنگهای روغنی از تینر استفاده میشود و این حلال است که بوی نامطبوع دارد که این نام دارای اسامی دیگری نیز میباشد:
- تینر
- تینر روغنی
- حلال روغنی
- نفت
- 402
ویژگی ها و شرایط نگهداری مناسب رنگ روغنی
در هنگام خرید و یا دریافت رنگهای روغنی حتما به 2 مورد زیر توجه کنید:
- استاندارد باشد.
- تاریخ انقضای آن نگذشته باشد.
تمامی رنگهای روغنی دارای استاندارد میباشند؛ حتما در هنگام خرید به مهر استاندارد آن شرکت دقت نمایید. همچنین تاریخ انقضا نیز یکی دیگر از فاکتورهای مهم در هنگام خرید است. البته با توجه به ماهیت رنگهای روغنی این رنگ ها تا 5 سال نیز مشکلی براشون پیش نمی‌آید. این مورد منوط به آن است که بسته بندی به گونه‌ای باشد که هوا به داخل نکشیده باشد.
دقت کنید رنگی که میخرید، براساس نیاز شما باشد. مثلاً اگر شما نیاز به رنگ مات دارید و اشتباهی رنگ براق را خریداری نکنید! پس به براق یا مات بودن رنگ هم توجه کنید و همچنین به این مسأله نیز حواستان باشد که برای رنگ‌آمیزی یک ساختمان مسکونی، رنگ مات و براق رو باید با نسبت برابر باهم مخلوط کنید.
نگهداری رنگ روغنی
پس از اینکه رنگ را خریداری کردید باید در چه محیطی آن را نگهداری کنید؟
برای نگهداری رنگ باید دما نه خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد. دمای بین ۵ تا ۳۵ درجه برای نگهداری رنگ روغنی مناسب است و باید حتماً از منجمد شدن رنگ در اثر سرما جلوگیری کنید. البته به همین راحتی ها هم یخ نمی زند!!
رنگهای روغنی به علت اینکه دارای پایه حلال تینری هستند، در برابر حرارت حساس بوده و احتمال آتش سوزی وجود دارد. پس حتما باید از حرارت مستقیم یا حتی حرارت غیر مستقیم و زیاد دور نگه داشته شوند تا آتش نگیرند.
تینر که حلال رنگ های روغنی میباشد، بسیار قابل اشتعال است و اصلاً نباید در معرض گرما و حرارت و حتی نور مستقیم خورشید قرار بگیرد.
مزایا و معایب رنگ روغنی
رنگهای روغنی از رنگهای قدیمی ساختمان محسوب می شوند که از دیرباز برای رنگ آمیزی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گرفته اند. ولی با وجود مضراتی که برای رنگ روغنی بر می‌شمرند، هنوز هم برای رنگ آمیزی درب، پنجره ها و نرده های فلزی از این رنگ ساختمانی استفاده می گردد.
رنگهای روغنی به دلیل وجود روغن موجود در آن با آب رقیق نمی شود. برای رقیق کردن این رنگها از حلالهایی استفاده می گردد که سبب بوی نامطبوع این رنگها می شود؛ که ممکن است تا چندین روز پس از استفاده از این رنگها، بوی نامطبوع آن در محیط باقی بماند.
از دیگر ویژگی های رنگ روغنی دیر خشک شدن این رنگها میباشد که باعث طولانی شدن و در نتیجه بالا رفتن زمان اجرا می گردد. البته در خلق تابلوهای نقاشی، هنرمندان با بهره گیری از این ویژگی امکان ترمیم اشتباهات خود را پیدا می کنند.
مزایای رنگ روغنی
- رنگ روغنی قابل شست و شو است
- ماندگاری بالایی دارد
- در صورت کثیف شدن سطح میتوانید آن را پاک کنید
- برای محیط‌هایی که مرطوب هستند، قابل استفاده است (برترین ویژگی)
- پوشش دهی فوق العاده‌ایی دارد
- شفافیت و براقیت خوب و مناسبی دارد
- در برابر کپک و قارچ مقاوم است
- این رنگ چسبندگی خوبی دارد
معایب رنگ روغنی
- رنگ روغنی دیر خشک میشود
- مواد تشکیل دهنده این رنگ برای محیط زیست و انسان مضر است
- بوی نامتبوع دارد و ممکن است این بو یک هفته تا یک ماه در محیط بماند
- به زیر سازی نیاز دارد
- استفاده و پیاده‌سازی آن سخت است
